Wat Is Scheiden van Tafel En Bed? En Waarom Deze Scheiding?

Wat is een scheiding van tafel en bed precies?

Als je met elkaar getrouwd bent, dan zit daar een bepaalde wettelijke registratie aan vast. Als je in gemeenschap van goederen getrouwd bent (wat tot een paar jaar geleden de standaardoptie was), dan zijn al je bezittingen en schulden bovendien gedeeld tussen jullie twee. Om een huwelijk te ontbinden, dient een rechter een scheiding uit te spreken. Eventueel dient één van de partners dan alimentatie te betalen aan de andere partner, en de schulden en bezittingen worden verdeeld indien er sprake was van een huwelijk in gemeenschap van goederen. Dit kan een lang en ingewikkeld proces zijn.

Een scheiding van tafel en bed kun je zien als een minder vergaande optie wanneer je uit elkaar wil. Als je in gemeenschap van goederen bent getrouwd, wordt deze gemeenschap van goederen ontbonden, waardoor al jullie schulden en bezittingen dus onderling moeten worden verdeeld. Je blijft echter wel getrouwd voor de wet. De scheiding van tafel en bed wordt geregistreerd in een register van de overheid.

“Het heet een scheiding van tafel en bed omdat je niet meer samen slaapt en samen eet.”

De procedure voor het aanvragen van een scheiding van tafel en bed lijkt op die van een gewone scheiding, en moet dus ook worden uitgesproken voor een rechter. Aan het eind van het artikel zal ik nog even wat dieper ingaan op het precieze proces, omdat je dan waarschijnlijk beter weet of een scheiding van tafel en bed voor jou een goede optie is.

Waarom kiezen mensen voor een scheiding van tafel en bed? 5 redenen

Nu je snapt wat een scheiding van tafel en bed precies inhoudt, vraag je je misschien af waarom je in hemelsnaam voor deze scheidingsvorm zou kiezen. Waarom zou je alle materiële gevolgen van een scheiding willen, behalve de registratie dat je ook daadwerkelijk bent gescheiden?

Die vraag snap ik best, maar er zijn toch een aantal hele goede redenen om voor een scheiding van tafel en bed te kiezen, in plaats van voor een algehele scheiding. Het gaat om de volgende redenen, die ik hierna stuk voor stuk verder zal toelichten:

Reden 1: Religieuze redenen

De volgende situatie doet zich maar wat vaak voor. Twee mensen zijn met elkaar getrouwd, maar zijn helemaal klaar met elkaar (kunnen elkaar niet meer luchten of zien). Het liefst zouden ze meteen scheiden, en nooit meer iets met elkaar te maken hoeven hebben. Er zit echter één dingetje in de weg: hun geloof schrijft voor dat ze niet mogen scheiden, en dus blijven ze maar ongelukkig bij elkaar.Dit klinkt misschien een beetje als een middeleeuwse situatie, maar het zal je verbazen hoe vaak dit vandaag de dag nog gebeurt. Niet alleen in bepaalde stromingen in de islam en het hindoeïsme is scheiden taboe, maar ook in een heleboel strenge christelijke gemeenschappen heerst nog steeds het idee dat een scheiding een zonde is. Zelfs als de partners in kwestie hier zelf niet zo in geloven, kan de druk van de omgeving, en de angst om te worden verstoten, erg genoeg zijn om toch bij elkaar te blijven.

“In sommige gemeenschappen kun je je hele sociale kring kwijtraken door te scheiden.”

In zo’n situatie is een scheiding van tafel en bed een uitkomst. In dat geval blijf je namelijk voor de wet getrouwd, maar heb je verder wel (bijna) alle gevolgen van een scheiding; jullie hebben allebei weer een eigen vermogen, en jullie kunnen er gewoon voor kiezen om elkaar nooit meer te zien. Die echte scheiding, die van je geloof niet mag, weet je te ontwijken.

Reden 2: Schulden van één van de partners

De vorige situatie die ik heb omschreven, was er eentje waarin twee partners dolgraag uit elkaar willen, maar waarin ze door omstandigheden gedwongen worden om uit elkaar te gaan. De situatie die ik nu zal omschrijven is eigenlijk exact het omgekeerde: je wil eigenlijk liever bij elkaar blijven, maar door financiële omstandigheden kies je er toch voor om uit elkaar te gaan.

Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer één van de twee partners schulden heeft, en jullie in gemeenschap van goederen zijn getrouwd. Omdat je in die situatie al je bezittingen en schulden deelt, ben jij ook aansprakelijk voor de schulden die je partner heeft (gemaakt). Uit zelfbescherming kiezen sommige mensen er dan voor om te scheiden, terwijl ze hun relatie wel gewoon willen voortzetten.

Dit kan ook het geval zijn indien je jezelf wil beschermen tegen toekomstige schulden. Als je partner bijvoorbeeld een gokverslaving heeft, dan is de kans groot dat hij of zij ook in de toekomst opnieuw schulden zal maken, waar jij niet nogmaals verantwoordelijk voor wilt zijn. Ook in die situatie wordt er vaak voor gekozen om te scheiden.

“Scheiden van iemand met wie je nog een relatie hebt, is natuurlijk heel erg raar.”

In zo’n situatie kan een scheiding van tafel en bed een uitkomst bieden. De gemeenschap van goederen wordt dan opgeheven, zodat je niet meer aansprakelijk bent voor elkaars schulden. Omdat je echter nog wel bij elkaar wil blijven, en je de scheiding misschien later weer ongedaan wilt maken, kies je niet voor een volledige scheiding.

Reden 3: Onzekerheid over de scheiding

De situatie kan zich natuurlijk voordoen dat je even helemaal klaar met elkaar bent, en dat je echt tijd apart nodig hebt. Bovendien is er een goede kans dat je uiteindelijk wil gaan scheiden. Helemaal zeker weet je dit echter nog niet; het kan ook zijn dat jullie allebei tot de realisatie komen dat jullie elkaar tóch wel erg missen, en jullie vervolgens besluiten om aan het je huwelijk te gaan werken.

Als je in die situatie al gescheiden bent, en je wil uiteindelijk je huwelijk weer herstellen, dan zul je weer opnieuw moeten trouwen. Als je nog twijfelt over je scheiding, maar wel al stappen wil zetten, is een scheiding van tafel en bed daarom een betere optie. Indien je in die situatie je huwelijk weer wilt herstellen, gaat dat een stuk makkelijker.

“Als je een scheiding aanvraagt, dan kun je daar maar beter heel erg zeker van zijn.”

Alles wat je in zo’n geval hoeft te doen, is een verzoek indienen bij de rechtbank tot vernietiging van de scheiding van tafel en bed. Als de rechter die vernietiging uitspreekt (wat bij goedvinden van beide partijen geen probleem zal zijn), dan is jullie huwelijk gewoon weer hersteld onder dezelfde voorwaarden als eerst, en hoef je dus niet opnieuw te trouwen met alle formaliteiten (en kosten!) die daarbij komen kijken.

Bovendien vóelt een scheiding van tafel en bed ook gewoon minder drastisch. Dit is natuurlijk puur psychologisch, maar voor mensen die nog twijfelen of hun relatie misschien niet tóch nog te redden is, speelt dit toch vaak mee bij de keuze voor een scheiding van tafel en bed.

Reden 4: Geen financiële middelen om te scheiden

Als je wil gaan scheiden, dan kan dat een heel duur en lang proces worden, zeker als jij en je partner het oneens zijn over de details. In dat geval zullen er namelijk tal van zittingen en overleggen moeten plaatsvinden om zaken als de hoogte van de alimentatie en eventuele regelingen rondom kinderen vast te stellen. Procederen kost op zichzelf al griffierechten, en daarbovenop komen nog eens de hoge advocatenkosten.

Als je denkt dat jullie scheiding veel zal gaan kosten, en jullie je die kosten voorlopig niet kunnen veroorloven omdat je daar simpelweg de financiële middelen niet voor hebt, dan kan een scheiding van tafel en bed een goede, tijdelijke oplossing zijn. Bij die procedure zul je namelijk veel minder kosten maken.

“Als je denkt dat je huwelijksfeest duur was, dan heb je de rekening van een scheiding nog niet gezien.”

De lagere kosten komen vooral doordat scheiden van tafel en bed een veel simpelere procedure is. Er hoeft niet zoveel te worden besloten als bij een echte scheiding, en daarom betaal je minder aan je advocaat en betaal je minder griffierechten omdat je meestal aan één zitting wel genoeg hebt. Dat scheelt dus een hoop centen.

Bedenk je wel dat je op deze manier eigenlijk alleen maar de kosten voor je uitschuift als je van plan bent om uiteindelijk wél helemaal te scheiden. Op de lange termijn betaal je dan eigenlijk dubbel, één keer voor de daadwerkelijke scheiding en één keer (een stuk minder) voor de voorgaande scheiding van tafel en bed. Dit raad ik daarom alleen aan als je je een scheiding écht niet kunt veroorloven op een specifiek moment, maar wel onmiddellijk uit elkaar wilt.

Reden 5: fiscale voordelen

Tot slot zijn er nog enkele fiscale voordelen die u mogelijk zou kunnen genieten als u scheidt van tafel en bed. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de alleenstaande ouderkorting. Omdat belastingwetten nogal ingewikkeld zijn en afhankelijk van jouw individuele situatie, raad ik aan om hierover te praten met een belastingadviseur.

Hoe vraag je een scheiding van tafel en bed aan?

Als je overwoog om een scheiding van tafel en bed aan te vragen, dan heeft dit artikel je hopelijk geholpen om een weloverwogen beslissing te nemen. Indien je hebt besloten om inderdaad scheiding van tafel en bed aan te vragen, zal ik dit artikel afsluiten met informatie over het aanvragen van zo’n scheiding.

Zoals ik eerder al even kort noemde, lijkt de procedure van een scheiding van tafel en bed erg op de normale scheidingsprocedure. Net als bij een normale scheiding moet een scheiding van tafel en bed worden uitgesproken door de rechter, en is er dus sprake van een gerechtelijke procedure.

Om deze procedure te starten, dient er een verzoekschrift of procesinleiding te worden ingediend bij de rechtbank. Dit moet worden gedaan door de advocaat van jou of je partner, want je kan een scheiding niet in persoon (dat wil zeggen: zonder te worden vertegenwoordigd door een advocaat) uitvechten bij de rechter.

“Los van dat je een scheiding niet zonder advocaat kán uitvechten, moet je dat ook helemaal niet willen.”

Als beide partijen het eens zijn met de scheiding van tafel en bed, zal deze procedure niet lang duren. Als de rechter uitspraak heeft gedaan, dan is de scheiding van tafel en bed van kracht geworden. Deze wordt vervolgens binnen zes maanden ingeschreven in het huwelijksgoederenregister van de griffie van de rechtbank.

Scheiding van tafel en bed vernietigen

Indien je de scheiding van tafel en bed weer wilt vernietigen, is het proces grotendeels hetzelfde. Ook hier moet je een advocaat in de arm nemen, die vervolgens een verzoekschrift indient bij de rechtbank tot vernietiging van de scheiding. Als beide partijen hiermee akkoord gaan, zal de rechter deze vernietiging uitspreken, en zijn jullie weer volledig getrouwd – onder dezelfde voorwaarden als voorheen.